Co to są hemoroidy?

Powszechnie znane hemoroidy to żylaki odbytu (łac. varices haemorrhoidales). Zwane są również guzkami krwawniczymi. Są to poszerzone naczynia krwionośne, które mają kształt żylaków. Znajdują się w okolicach odbytu. Występują zarówno w dolnej i górnej części odbytu, w zależności w którym miejscu splotu naczyniowego zatrzymała się krew. Statystyki wskazują, że ponad połowa dorosłych ludzi w krajach Zachodniej Europy i USA cierpi lub w jakimś okresie swojego życia cierpiała na hemoroidy. Ryzyko zachorowania na hemoroidy wzrasta wraz z wiekiem. Nie oznacza to jednak, że choroba nie dotyka także ludzi młodych i dzieci. Hemoroidy częściej dotykają mężczyzn. Kobiety są najbardziej narażone na zachorowanie podczas ciąży.

Jakie są rodzaje hemoroidów? 

Wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne oraz zewnętrzne. Jeżeli guzki formują się poniżej linii grzebieniastej, na końcu kanału odbytu mamy do czynienia z hemoroidami zewnętrznymi. W przypadku, gdy są one umiejscowione powyżej linii grzebieniastej, w górę kanału odbytu to mamy do czynienia z hemoroidami wewnętrznymi. Ilustruje to obrazek obok.

Hemoroidy wewnętrzne charakteryzują się większą tendencją do krwawienia, ale są mniej bolesne. Hemoroidy zewnętrzne są natomiast dużo bardziej bolesne, ponieważ znajdują się tuż pod anodermą, która jest silnie unerwiona.

 Jakie są stadia rozwoju choroby?

 Etap 1 – W pierwszej fazie guzki nie są widoczne na zewnątrz. W celu ich stwierdzenia należy przeprowadzić specjalne badanie anoskopowe. Jedynym śladem, który wskazuje na schorzenie jest lekkie krwawienie przy wypróżnianiu się.

Etap 2 – W drugiej fazie guzki zaczynają być powoli widoczne, a krwawienie staje się znacznie intensywniejsze. Może pojawić się świąd i pieczenie w okolicach odbytu. Podczas oddawania stolca hemoroidy mogą zacząć wypadać. Dzieje się tak, dlatego że chory może odczuwać niepełne wypróżnienie, a przez to silniejsze parcie. Po zakończeniu parcia guzki same wracają do wcześniejszej pozycji.

 Etap 3 – W kolejnej fazie guzki krwawnicze wypadają samoistnie poza odbyt (np. podczas wysiłku fizycznego) i nie wracają na wcześniejszą pozycję. Można je samem naprowadzić palcem. Na tym etapie choroby nasila się ból i swędzenie.

 Etap 4 – W ostatniej fazie przebiegu choroby guzki wypadają jeszcze częściej i nie można ich naprowadzić na wcześniejszą pozycję. Ostatni etap charakteryzuje się także nietrzymaniem stolca.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Do lekarza specjalisty powinno się udać, zaraz po zaobserwowaniu niepokojących objawów. Lekarz nie tylko potwierdzi hemoroidy, ale wykluczy też ewentualne cięższe schorzenia. Fakty są niestety takie, że wiele osób długo zwleka z wizytą u proktologa – być może przez to, że hemoroidy uważane są za wstydliwą chorobę. Niestety im dłużej się zwleka tym choroba postępuje i przechodzi w bardziej zaawansowane stadia, a życie staje się coraz bardziej niekomfortowe.

Koniecznie skontaktuj się z proktologiem, w przypadku gdy:

• Umiarkowany ból odbytu trwa dłużej niż tydzień, nawet pomimo leczenie w domu. 
• Ból lub obrzęk jest ciężki. 
• Guzki wypadają z wewnątrz i nie wracają na wcześniejszą pozycję. 
• Krwawienie zmienia kolor (np. z jasnej czerwieni na ciemną czerwień). 
• Stolec zmienia kolor (np. z brązowego na czarny).

Czy hemoroidy są niebezpieczne?

Guzki krwawnicze nie stanowią zagrożenia dla życia ludzkiego, ale potrafią je znacznie uprzykrzyć. Mocno rozwinięte schorzenie może mieć negatywny wpływ na życie towarzyskie czy też pracę. Komfort życia z pewnością ulega obniżeniu, dlatego nie warto przeciągać wizyty u lekarza.

W pierwszych fazach rozwoju choroby lekarz podejmie leczenie opartą na środkach farmaceutycznych. W fazach zaawansowanych może się okazać koniecznym operacyjne usunięcie guzków wraz z częścią błony śluzowej jelita.

Ważna uwaga. Jeżeli objaw związany z krwawieniem z odbytu pojawi się po raz pierwszy po 50 roku życia może to oznaczać raka jelita. W takiej sytuacji należy obligatoryjnie udać się do lekarza na konsultacje i badania.